Aan het eind van ieder moestuinjaar kijk ik graag nog even terug naar het jaar dat achter ons ligt. Wat ging er goed? Waar is nog ruimte voor verbetering? En hoe dan? Het fijne van mijn blog is dat ik al die evaluaties ieder jaar makkelijk kan terug vinden om te leren van het proces dat moestuinieren is en dat deel ik dan weer graag met jullie.
Wintergroenten
We hebben bijna geen wintergroenten dit jaar. Ik had ze uiteraard wel gezaaid en sommigen ook uitgeplant maar een deel is helaas ook doodgegaan omdat ik er een tijdje niets aan deed. Zaaien is makkelijk en verspenen lukte ook nog wel, maar als je op een gegeven moment geen water meer geeft, ja, dan gaan plantjes dood. De planten die (uiteindelijk) wel uitgeplant werden groeiden niet door de droogte. Vooral kolen krijgen een groeistilstand als ze een tijdje geen water krijgen. Gelukkig heeft één spruitjesplant het overleefd zodat we in ieder geval één of twee keer spruitjestaart kunnen eten deze winter.
Water geven tijdens droogte
Door de droogte deden veel planten het niet goed en dat kwam uiteraard omdat ik minder water gaf dan ze nodig hadden. Met name de eenjarige bloemen hadden het zwaar omdat ik groente wel water gaf maar de bloemen niet, kwestie van keuzes maken door de waterschaarste. Volgend jaar ga ik bloemen meer in groepjes zetten en niet zomaar hier en daar één plant, hopelijk gaat het dan beter. Nu moesten ze ook vaak concurreren met andere bloemen die harder groeiden of meer water konden opnemen.
De Dahlia’s bloeiden uiteindelijk pas in augustus en sommigen pas in september en oktober. Ik gaf de knollen af en toe water maar niet consequent.
Ook de aardbeien deden het slecht en dat is nu het tweede jaar op rij. Ik heb veel last van “iets” dat gangen graaft in de aardbeienbedden waardoor de planten nauwelijks groeien. Ik denk dat het woelratten of muizen zijn, de kleine gangen zaten vlak onder het aardoppervlak. Volgend jaar beter opletten en bestrijden, vorig jaar schreef ik over hetzelfde probleem maar dan in mijn paprika-bed: moestuin evaluatie 2024.
Planten aan de rand van een bed
Wat me ook opviel dit jaar… en daarna hou ik echt op over de droogte, is dat de planten die aan de rand van een moestuinbed stonden het veel slechter deden dan de planten in het midden van een bed.
Een goed voorbeeld daarvan zijn boontjes, maar ook tomaten. Deze plantte ik allemaal uit aan de rand van een bed omdat er volgens de schijnbare chaos nog een paar andere groenten tussen passen. Het is niet zo dat dit niet werkte hoor maar aan de rand van een bed raakt de grond vaak verhard bij droogte en dat zorgt er voor dat de regen die wél valt gelijk op het pad loopt waardoor de planten aan de rand dit water niet op kunnen nemen.
Mijn geweldige, stormbestendige rechthoekige tomatenrek van palen is dus eigenlijk niet zo handig en zal voortaan anders opgebouwd moeten worden. Ik heb nog een hele winter om daar op te broeden maar dat het anders moet is wel duidelijk. Dit geldt dus ook voor de boontjes die ik altijd langs een klassiek bonenrek van bamboestokken kweek.
Compost maken
Het maken van compost ging geweldig dit jaar. Het was even afwachten hoe het zou gaan nu er voor het eerst houtsnippers werden toegevoegd en het viel me op dat ze niet overal goed verteerden. Het plan is nu om de hoop wat vaker om te zetten, vooral aan de randen verteerde het materiaal niet. Door af en toe de buitenkant naar binnen te halen en andersom zal alles beter composteren en zal het uitscheppen ook beter en sneller gaan, je hoeft er dan minder onverteerbare resten uit te halen. Maar ik ben dus heel blij met mijn hakselaar die ik speciaal voor de compost heb aangeschaft, door de houtsnippers wordt de compost warmer en verloopt het proces ook sneller.
Tijd voor de tuin
Soms val ik in herhalingen. Eerder schreef ik over het gebrek aan tijd en dat is dit jaar niet anders. Toch is het goed bevallen om verder vooruit te kijken, de planning wat strakker te maken en vooral de tuin niet teveel te laten versloffen. Dat ging een groot gedeelte van het jaar goed totdat de zomer aanbrak, we Luna verloren, op vakantie gingen en de oogst de keuken inrolde. Inmaken zie ik nog altijd als een noodzakelijk kwaad maar als het eenmaal winter is ben ik er toch blij mee. Het tijdgebrek dat daardoor ontstaat voor de tuin kan ik verder ook niet oplossen, als ik van andere tuiniers hoor dat ze van ’s ochtends tot ’s avonds tuinieren en inmaken moet ik misschien ook eens denken dat het bij mij nog wel mee valt.
We gingen voor het eerst in jaren korter op zomervakantie en daardoor hadden we toch meer tijd voor andere dingen. Ik deed ook wel eens tomaten zo in de vriezer zonder dat ik er verder iets mee deed. Daar maak ik dan nu weer soep van, of gebruik ze in stoofpotjes of risotto. Ik moet eerlijk bekennen dat het lang zo lekker niet is als soep van geroosterde tomaten maar als ik er tomaten-groentesoep van maak is het best lekker 🙂
Zadenwinkeltje
De veranderingen die ik doorvoerde in het bestelproces leverden veel tijdswinst op. Zo verstuurde ik geen mailtjes meer als de zaden waren verzonden (behalve naar het “buitenland”) en besloot ik maar één herinnering meer te versturen als de zaden nog niet betaald waren. Mijn reactietijd paste ik aan van enkele dagen naar een week en ook ging ik maar één keer in de week naar de postbus. Tot nu toe is er maar één bestelling zoek geraakt bij de post en dat is heel fijn. Alles bij elkaar was dit een positieve verandering die voor mij goed werkt en dit zorgde er ook voor dat ik iedereen binnen een week kon terugmailen.
Binnenkort ga ik de uitverkochte soorten uit de lijst halen. Mocht je de beschrijvingen nog over willen schrijven, doe dit dan snel.
Er zijn nog ruim 50 soorten tomaten in het winkeltje, enkele paprika’s en best veel bloemen dus er is nog keuze genoeg. Hier nog even de link van het winkeltje voor wie nog wil bestellen: winkel moestuinzaden. Hou er rekening mee dat de zaden pas rond 11 januari 2026 worden verzonden maar zo heb ik meer tijd om de bestellingen klaar te maken.
Nu ik het blog nog eens overlees lijkt het net alsof er veel mis ging het afgelopen jaar. Dat is niet zo maar ik zie altijd graag ruimte voor verbetering, haha. Toch was er ook veel om blij mee te zijn. We hadden een geweldig tomatenjaar, zoveel tomaten dat we een voorraad soep hebben staan tot ver in 2026. Onze drie (!) vriezers liggen vol met groenten waar we nog altijd dagelijks van eten. Ik maakte een nieuw insectenhotel van resten hout, repareerde en schilderde mijn tuinbankje en maakte een nieuwe platte bak. De overgebleven rode bessenstruiken gaven opnieuw veel oogst en wat was ik blij dat ik vorig jaar de fruitkooi heb weggehaald. Ik maakte ruim 10.000 foto’s van de tuin waar ik nog dagelijks doorheen scroll en even zo vaak denk ik: “wat ben ik nog blij met de moestuin”.
2025 Was op persoonlijk vlak een moeilijk jaar omdat we afscheid moesten nemen van onze hond Luna die bijna 17 jaar bij ons is geweest. Hoewel het verdriet minder wordt missen we haar vrolijke aanwezigheid nog elke dag. Veel te vroeg besloten we dat er een nieuwe hond moest komen en zo kwam Nova in ons leven. Lieve, maar o zo stoute Nova, die onze pantoffels meeneemt, een hapje neemt uit mijn tuintijdschriften en de hele dag aan mij vastgeplakt zit. Met haar tuigde ik de kerstboom op en maken we nu nieuwe herinneringen. Aangezien ze met haar 7 maanden nog altijd alles in haar bek neemt vraag ik me af of ze ooit mee kan naar de moestuin maar het is (meestal) wel een schatje 😉
Fijne kerstdagen!
Wil je meer moestuin evaluaties lezen? Dat kan!
Ontdek meer van MOESTUIN HIPPIE
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
MOESTUIN HIPPIE 