Soms kom je rare dingen tegen in de moestuin. We hebben zo’n veertig aardbeiplanten en allemaal groeien ze zoals het moet. Maar één plant heeft een afwijking, een aardbei vormt blad uit de vrucht en dat ziet er wel heel raar uit.
Cyclus van de aardbei
Normaliter kweken we aardbeien op uit stekken die aan de planten groeien, of door plantjes te kopen die uit stekken zijn opgeweekt. Je kan aardbeien ook zaaien. Op de aardbei groeien minuscuul kleine zaadjes die eerst gedroogd moeten worden om in kiemrust te gaan, waarna je ze kan bewaren tot het juiste zaaimoment. Ooit zaaide ik ook aardbeien maar door de lange kiem- en kweekduur kies ik liever voor stekken van eigen planten.
Zaden ontkiemen op de aardbei
In de aardbei op de foto is duidelijk iets mis gegaan bij het ontkiemen. Op zoek naar antwoorden las ik op internet het volgende: het fenomeen waarbij de zaden over het gehele oppervlak van de aardbei in groene scheuten veranderen wordt “levendbarende” genoemd, oftewel viviparie. Levendbarende planten produceren zaden die onmiddellijk ontkiemen terwijl ze nog aan de plant vast zitten. De zaden ontkiemen op de aardbei.
Levendbarende of viviparie
Viviparie is een vorm van kieming waarbij het zaadje aan het eind van de ontwikkeling niet uitdroogt maar zonder kiemrust meteen ontkiemt. Vocht is daarbij belangrijk, zonder vocht zou het zaadje uitdrogen en is viviparie niet mogelijk. Nu bevat een aardbei natuurlijk heel veel vocht, wat de plant gebruikt heeft om zich voort te planten.
Oorzaak van ontkiemen
Viviparie is een aanpassing aan ongunstige leefomstandigheden. Het heeft voor de plant geen zin om te wachten tot de zaden uitdrogen om vervolgens te ontkiemen als de omstandigheden niet veranderen. Daarom kunnen de zaden maar beter direct ontkiemen om te zorgen voor nageslacht. Het is dus een overlevingsmechanisme. De moederplant kan zo nog voor de zaailing zorgen, de aardbei is voldoende vochtig en de moederplant heeft ook beschikking over water terwijl de nieuwe plant al wordt gevormd.
Droogte
Als een plant in de overlevingsstand gaat is er sprake van uitzonderlijke omstandigheden, zoals de droogte en hoge temperaturen voor deze tijd van het jaar. Ik ga er dan ook vanuit dat dit voor de afwijking heeft gezorgd aan de vruchten van deze plant. Op het moment van ontdekking had ik de aardbeiplanten al lange tijd geen water gegeven. Het had een week daarvoor nog geregend en de planten stonden er verder fris bij.
Waarom dan juist deze ene plant de afwijking heeft en de andere niet kan ik niet verklaren, wellicht dat ook een genetische oorzaak meespeelt.
Bronvermelding: