kas bouwen

Al jaren heb ik een droom: een kas in de moestuin. Geen kant en klare kas uit de winkel, nee, een kas van oude ramen. Vintage, recycle of upcycle, hoe je het ook noemt, ik wilde een kas van oude meuk. Nou ja, een beetje, je kan natuurlijk niet alle materialen hergebruiken want dan stort het in no-time in elkaar. In deze blog vertel ik je meer over het maken van mijn tuinkas. Mijn droom 😉

Plannen maken

Plannen maken was de eerste stap. Ik had al heel lang een plaatje in mijn hoofd en zocht  veel op het internet naar voorbeelden en mogelijkheden. Omdat het lastig bouwen is mocht de kas niet te hoog worden. De wind heeft op de volkstuin vrij spel en daarom moest het vooral een stevig bouwwerk worden. Verder moest het er vooral leuk uitzien en functioneel zijn met ramen die open konden en een deur die bij grote hitte open kan blijven.

Locatie: op welke plaats komt de kas?

Een kas kan je het beste plaatsen in noord zuidrichting omdat de wind meestal uit het (zuid)westen komt, waardoor deze in de kas waait en ventileert. Gewassen zullen zo sneller drogen als er sprake is van condens.

Ook profiteren de planten zo optimaal van de zon, die op komt in het oosten en via het zuiden naar het westen draait. Aan de noordkant van mijn moestuin staat een pas aanplante haag van de buren, door de kas in noord zuidrichting te plaatsen heb ik daar geen last van.

De bouwtekening maken

De kas ontstond aan de tekentafel. Ik heb wel vier versies getekend met de deur op een andere plaats. Omdat ik bang was voor diefstal uit de kas kwam de deur uiteindelijk aan de noordkant. Dit is de meest ontoegankelijke plaats omdat ongenode bezoekers dan de hele tuin door moeten lopen. Ik moet eerlijk zeggen dat dit niet in mijn droom paste, maar soms moet je concessies doen.

Op de tekeningen hebben ook de ramen op iedere mogelijke plaats gezeten. Papier is geduldig en ik had de hele winter de tijd. Omdat er vier ramen waren met dezefde maten kwamen deze aan één kant. Bij de aankoop had ik al besloten dat deze aan de westkant zouden komen, de kant waar de meeste wind vandaan komt. Bovendien kunnen ze allemaal voorzien worden van voorzetramen, wat de ramen zal beschermen bij storm. Hoop ik…

Omdat alle ramen ongelijk waren heb ik bij het bouwen een paar millimeter per raam extra gerekend. Dit bleek ook wel nodig want de ramen waren zo ongelijk dat ze bijvoorbeeld aan de onderkant een paar millimeter korter of langer waren.

Materialen zoeken

Bij het bouwen met oude materialen ben je gebonden aan wat er te vinden is. Ik heb er twee jaar over gedaan om alles bij elkaar te zoeken. Ik legde de lat hoog door alleen te willen werken met ramen die niet rot waren, een vakverdeling en min of meer dezelfde maat hadden. Daar heb ik later concessies in moeten doen, je merkt als snel dat je zoekt naar een speld in een hooiberg. Een andere eis was dat de ramen niet duurder waren dan vijf euro om de kosten zo laag mogelijk te houden.

Dakbedekking van de kas

Het zoeken naar materiaal duurde lang omdat ik geen ramen voor het dak kon vinden. Ze mochten geen kozijn aan de onderkant hebben omdat dit veel onderhoud vergt en ze moesten een bepaalde maat hebben aangezien de andere ramen de lengte en breedte van de kas bepaalden. Helaas lukte het niet om oude ramen te vinden die geschikt waren en ik wilde niet nog een jaar wachten met bouwen.

Daarom zocht ik mijn heil in andere bouwmaterialen. Glas, golfplaat en polycarbonaat werden overwogen, berekeningen gemaakt en alle voors en tegens zorgvuldig afgewogen. Stormbestendigheid en veiligheid gaven de doorslag en ik koos uiteindelijk voor golfplaat van driewandig polycarbonaat, 80 % licht doorlaatbaar. Het zou steviger moeten zijn dan glas en de sterktste golfplaat die er is. De platen worden vastgezet met bouten van 7mm x 11cm. Mijn droom had een duurzaam dak van glas en niet van plastic, maar soms moet je keuzes maken.

Bouw van de tuinkas

Op 20 maart ging de eerste paal de grond in  en opnieuw offerde mijn lief al zijn weekenden op om te bouwen aan mijn droom. Tijdens de bouw pasten we de plannen aan, omdat het net iets anders moest dan ik op papier had bedacht. Zo wilde ik dat er drie ramen open konden, voor elke windrichting één. Dit bleek niet haalbaar, de meeste kozijnen waren handgemaakt, en hoewel vele malen nagemeten, klemden ze te veel op goed open te kunnen. Maar er kunnen nu twee ramen open en dat is voldoende. Ook brak er een ruit toen de deurklink er tegenaan kwam en moest er nieuw glas besteld worden.

We kozen voor een bouw zonder fundering om ons het nodige graafwerk te besparen. De grond is op de plaats van de kas ongelijk doordat de tuin tegen een dijk aan ligt. Daarom werkten we tijdens de bouw van boven naar onder (eerst de ramen en daarna pas de planken). Zo konden we vanaf de bovenkant alles waterpas zetten en uiteindelijk de grond aanvullen aan de oostkant omdat de grond daar een stuk lager lag. Om te voorkomen dat de planken in aanraking zouden komen met grond werden onder de planken stenen geschoven.

Tips voor de bouw van een tuinkas of serre

Wil je ook een tuinkas bouwen? Ik geef je een paar tips:

• Maak een bouwtekening of laat deze maken als je zelf geen ervaring hebt. Laat er ook eens iemand anders naar kijken voor de nodige feedback.
• Kies waar mogelijk voor duurzame materialen of hergebruik.
• Bekijk zorgvuldig de plaats waar de kas moet komen, hou rekening met schaduw en windrichting.
• Plaats de kas in een noord zuidrichting, dit zorgt voor beluchting van je gewas. Het  levert ook de meeste zon op.
• Hou bij de bouw rekening met beluchting, zorg dat er een raam of deur open kan of zorg voor een automatische raamopener.
• Kies je net als ik voor golfplaat voor het dak? Verdiep je in de voor- en nadelen, licht doorlaatbaarheid en UV filter. Lees van te voren zorgvuldig de installatie instructie door. Plaats het dak in west-oostrichting voor de minste windbelasting. Er zijn ook schuimrubber randen te koop om de onderkant van het dak af te sluiten voor insecten en ongedierte. In de zomer kan je dit weglaten voor extra beluchting.
• Kies voor dakgoten en plaats een regenton zodat je altijd water bij de hand hebt voor de planten in de kas.
• Zet haakjes aan de ramen en deur om schade door wind te voorkomen. Een deurstopper is ook handig.
• Zorg er voor dat de kas op slot kan.
• Plant aan de zuidkant en of westkant hogere beplanting zodat ze op warme dagen schaduw geven. Of kalk de ramen wit in de zomer of hang lakens op om de zon te temperen.

Bijna klaar 😉