Compost

Sinds het begin van mijn moestuin carrière maak ik zelf compost. Natuurlijk had ik eerst informatie ingewonnen bij ervaringsdeskundigen. Een collega adviseerde me  om er nooit aan te beginnen. Zelf compost maken, zeker in een compostvat, is onmogelijk zei ze. Haar moestuinierende vader had heel slechte ervaringen.
Maar… eigenwijs dat ik ben, toch geprobeerd en eigenlijk is het best te doen….Al ruim 5 jaar prima compost. 😉

Je kan een compostvat opstarten in ieder jaargetijde, maar ik vind dit het handigst in het najaar.  In het najaar heb je veel tuinafval, en de tuin kan na het groeiseizoen wel wat voeding gebruiken. Dus ieder najaar worden de bakken geleegd en direct weer gevuld met nieuw materiaal.
Zelfgemaakte compost ruikt naar verse boslucht. Ik zal niet zeggen dat er niets lekkerder ruikt  dan dat, maar ik word er altijd heel vrolijk van als het weer gelukt is.

Tips voor het maken van compost.

  • Je kan compostbakken zelf maken ( bv van pallets of resten hout) maar je kan ze ook kant en klaar kopen. Als je ze zelf maakt is het handig om 3 vakken te maken, zodat je kan omzetten     ( oud en nieuw mengen) en één vak kan laten rijpen terwijl je verder gaat met een nieuw vak.
  • Sommige gemeenten  bieden gratis compostvaten aan. Op internet worden ze soms gratis aangeboden of voor een klein bedrag.
  • Zoek een geschikte plaats voor je  compost.  Liefst niet in de buurt van fruit. ( ivm mogelijke fruitvliegjes) Iedere plaats is geschikt, maar bij voorkeur in half schaduw.
  • Maak de grond schoon en onkruidvrij voordat je begint. Het laatste wat je wil is dat je zelfgemaakte compost later vol zit met wortels van kweekgras of andere ellende.
  • Als je een compostvat hebt leg je eerst de plastic bodem op de grond en zet deze vast met tentharingen. ( voorkomt omwaaien!) Daarna kan het vat er op. Zorg dat de opening goed bereikbaar is, ook om later de compost via het deurtje eruit te halen.
  • Begin de hoop met een laag houtachtig snoeimateriaal van 20 cm. De takken mogen zo’n 10-20 cm  lang zijn. Verhakselen is natuurlijk nog beter. Daarna bouw je de lagen op met wisselend droge en natte bestanddelen.
  • Voeg een emmer halfverteerde compost toe aan je nieuwe hoop. Hierin zitten mestwormen, pissebedden, spinnetjes, schimmels en bacteriën, allemaal goed om opnieuw hard te werken aan jouw nieuwe compost.  Als je zelf geen compost hebt  vraag dan een beetje aan je tuinbuurman. Zonder deze halfverteerde compost gaat het ook hoor, uiteindelijk komen al die beestjes er vanzelf in maar dan duurt het wat langer.
Natte bestanddelen> gras, resten groente,  tuinafval, bloemen, theezakjes, fruitresten, koffiefilterzakjes, mest ( bv van kippen, konijnen, geiten), vijverresten, eventueel onkruid zonder zaad. Zelf gooi ik geen onkruid op mijn composthoop maar zonder zaden kan het wel.
Droog> Hooi, stro,  karton, snoeimateriaal, houtsnippers, houtas, resten van planten die totaal verdroogd zijn zoals hieronder de maisplanten.
Wat mag er niet op de composthoop> resten van aardappelplanten, resten van planten die ziek zijn, citrusschillen, bananenschillen, onkruid met zaad, ontlasting van honden en katten, haren of veren van dieren, gekookte producten, kaas en brood. Met name de laatste 3 trekken ratten aan!

 

Het duurt ongeveer 6-12 maanden voordat de compost rijp genoeg is voor gebruik. Dit is afhankelijk van vele factoren, bv weersomstandigheden, wanneer je de hoop hebt opgestart  en of je de hoop omzet of niet, de standplaats van de composthoop enz.
Bij warm weer verloopt het proces sneller. De temperatuur in de hoop kan wel oplopen tot 40 tot 70 graden. Onkruidzaden en ziektekiemen worden dan gedood.  Bij een standplaats in de volle zon kan het  wat sneller uitdrogen. In dat geval kan je bij warm weer water toevoegen. Geen grote hoeveelheden maar iedere keer een beetje. Hou er wel rekening mee dat  de temperatuur van de hoop daalt als je water toevoegt.
Als je de composthoop in het voorjaar opstart heb je 6-7 maanden later prima compost. Start je in het najaar of in de winter dan duurt het langer, omdat in de winter het leven in de hoop vrijwel stil staat. De wormen houden zich warm door in het midden van de hoop te gaan zitten. Bij strenge vorst kan je bubbelplastic rond de ton doen en de  bovenkant van de hoop afdekken met een stuk vloerbedekking.

Omzetten houdt in dat je met een riek de boel in beweging brengt zodat er meer lucht bij kan komen. Hoe meer lucht hoe sneller de vertering. Als er minder lucht in zit klinkt de inhoud  meer in en verloopt het proces langzamer.

Compost verbetert de grond en voegt voeding toe, maar dat is niet voldoende. Vooral gewassen die veel voeding vragen ( aardappelen, kolen, bladgewassen, vruchtgewassen) hebben hier niet genoeg aan en krijgen extra voeding. ( koemestkorrels)  Ik geef de zelfgemaakte compost vooral aan de fruitbomen- en struiken, en de vruchtgewassen. Zij krijgen dan ook nog koemest.

Dit is het maken van compost in vogelvlucht. Er is natuurlijk nog veel meer over te vertellen, en over te vinden op internet en in boeken.
Het loont zeker de moeite om zelf compost te maken, een zak goede moestuingrond die voldoende voedzaam is kost in de winkel al gauw 6 euro. Natuurlijk leveren mijn 4 compostvaten niet voldoende compost voor de hele tuin van 200 vierkante meter, maar het is een leuk begin.
Het is niet te vergelijken met de compost die ik altijd bij de gemeente haal, die naar mijn idee op hoge temperatuur wordt verhit en nauwelijks voedingswaarde heeft.

 

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s