Mulchen

Mulchen. Wat is het en hoe doe je het? En vooral, waarom? Wat zijn de voordelen, en zijn er ook nadelen? 

Om het werk in de moestuin lichter te maken heb ik aan het begin van mijn moestuin carrière besloten om te gaan mulchen in plaats van spitten. Vooral de oudere moestuiniers waar ik het “vak” van heb geleerd zweren bij spitten. Maar als beginnend moestuinmeisje zag ik het niet zitten om jaarlijks 200 vierkante meter om te spitten. Dus  verdiepte ik me in het mulchen van de bodem. Wie niet sterk is moet slim zijn 😉

De “oude garde” zag met lede ogen aan dat mijn tuin onder de compost verdween. Soms met ongevraagd advies. “Dat moet je niet doen meisje, dat is helemaal niet goed voor je tuin. Die grond moet gekeerd worden, alleen dan wordt hij ververst en luchtiger”…

Tja… eigenwijs hé. Toch doen. Mulchen.

Mulchen betekent niets anders dan de bodem bedekken.  Het is dé techniek om natuurlijker te tuinieren.  Een bedekte bodem is altijd beter dan een kale bodem.

Voordelen van mulchen

• Bescherming van de bodem tegen invloeden van zon, wind en regen.  Zo voorkom je uitdroging, uitspoeling van voedingsstoffen en dichtslaan van de grond.
• Verbetering bodemstructuur.
• Onderdrukken van onkruid.
• Stimuleren van het bodemleven. Met name wormen moet je koesteren, zij doen het werk voor je als je goed voor ze zorgt. Verder zie je onder de mulchlaag onder andere pissebedden, schimmels, bacteriën en duizendpoten.  Ze zetten allemaal de mulchlaag om tot een voedzame bodem.
• Voeding voor de bodem (na afbraak van mulchmateriaal)

Bij mulchen is het belangrijk dat de laag die je gebruikt ook dik genoeg is. Fijn materiaal (bijvoorbeeld grasmaaisel) mag tot 5 cm dik worden aangebracht. Grof materiaal tot 10 cm.

 

Welke materialen kan je gebruiken?

• Blad
• Compost
• Oogst-resten
• Stro/hooi
• Grasmaaisel
• Snoeiafval (eventueel gehakseld)
• Brandnetel of smeerwortel
• Kartonnen dozen of donker landbouwplastic (vooral handig als je een nieuwe moestuin onkruidvrij wil maken)

TIP>Als je duurzaam wilt tuinieren, gebruik dan vooral datgene wat je niet meer gebruikt of toch weg zou gooien. Kijk op een andere manier naar materiaal. Waarom zou je het hooi uit je kippen- of konijnenhok weggooien? Gebruik het om te mulchen. Recycle. 

Hoe voorkom je plagen van muizen of een toename van slakken? 

De mulchlaag zal als schuilplaats gebruikt worden door allerlei beestjes. Regelmatige controle is dan ook gewenst.  Alleen dan kan je op tijd bijsturen, door de mulchlaag af en toe te verstoren of weg te halen. Mulch op sommige plekken tijdelijk. Gebruik een dunnere laag of juist een dikkere laag.

Ik gebruik graag grasmaaisel rond kwetsbare pas uitgeplante plantjes in het voorjaar, bijvoorbeeld courgetteplanten. Mulchen voorkomt slakkenvraat. Maar als het regent werkt dit minder goed, de graslaag wordt dan gladder en slakken hebben minder moeite met het passeren van mijn graslaag. Regelmatig (dun) aanvullen van de laag of de laag verstoren is dan effectief.

Wat kan je beter niet doen?

• Gebruik liever geen dikke laag grasmaaisel als mulch. Dit gaat broeien en wordt een stinkende massa waarin schimmels ontstaan.
• Mulch niet met grasmaaisel tussen bladgewassen, dit bemoeilijkt het oogsten en schoonmaken van je groente.
• Gebruik liever geen mulchlaag met onkruidzaden.
• Cacaodoppen. Persoonlijk gebruik ik ze liever niet, honden kunnen er namelijk heel ziek van worden. Verder zijn ze duur in aanschaf en niet bepaald duurzaam door transportkosten.
• Houtsnippers. Hou in gedachten dat hout bij het verteringsproces stikstof aan  de grond onttrekt om te verteren. Daardoor is er minder stikstof beschikbaar voor je planten.  Uitzonderingsregel> bonen halen stikstof uit de lucht dus zij zullen geen last hebben van mulch met houtsnippers. Jaren geleden mulchte ik rond mijn pasgezaaide boontjes met zaagsel, dit werkt perfect. Geen slak gezien.

Wanneer mulchen?

Mulchen kan altijd, in ieder deel van het jaar. Zelf bedek ik  als sluitstuk van het moestuinjaar ieder najaar de moestuin met compost, bij voorkeur in november. De tuin is dan zo goed als leeg en er ligt meestal nog geen sneeuw. Ik gebruik hiervoor gemeente compost. Gratis, altijd voorhanden en dichtbij. Gemeentecompost wordt op hoge temperaturen verhit waardoor het geen onkruidzaden meer bevat.

Er zijn voor- en tegenstanders van gemeentecompost. Zo ook bij ons op de volkstuin, waar ik sinds 2 jaar mijn nieuwe tuin heb.  Ook over gemeentecompost heb ik al vaak ongevraagd advies gekregen. Het zou veel onkruid bevatten, of plastic, of glas… “Dat moet je niet doen, dan staat je tuin zo vol met onkruid”… Ach, dan lach ik maar eens. “Iedereen tuiniert op zijn eigen manier en ik wil het toch graag proberen” was dan vaak mijn antwoord.

Vorige week zag ik ineens dat de tuin van mijn tuinbuurman gemulcht was met compost…. 🙂 🙂 Toch leuk.