DIY kachel: tuinkas of serre verwarmen

Nooit gedacht dat het ’s morgens een vast ritueel zou worden om in mijn pyama naar de kas te rennen. Man, man, man, wat is het koud! En waar ik steen en been klaag over het weer zetten mijn plantjes dapper door. Soms blauw van de kou, maar ze zijn er nog!

Als je veel planten voor zaait heb je vroeg of laat te weinig plaats in huis en moeten de planten uiteindelijk naar buiten. Dit jaar koos ik er voor om de planten na het verspenen in de kas te laten, mits het niet vroor. Dat was de afgelopen weken nu juist het probleem: de temperatuur daalde tot rond het vriespunt. Hoe bescherm je dan de planten als je geen verwarming in de kas hebt?

Planten beschermen tegen kou

Natuurlijk kan je vanalles verzinnen. Vliesdoek is één van de oplossingen voor kwetsbare plantjes maar ik heb daar slechte ervaringen mee. Na een paar jaar gaat het vliesdoek kapot, het verpulvert onder invloed van zonlicht. Niet duurzaam dus. Daarom bewaar ik graag verpakkingsmaterialen zoals bijvoorbeeld noppenfolie. Ook herbruikbare puinzakken zijn geschikt om je planten of kas mee af te dekken, net als oude vitrage.

DIY kachel maken voor de tuinkas

Maar soms zijn vitrage en noppenfolie niet genoeg, daarom gebruik ik altijd een klein kacheltje van spullen die ik toch al had. Het kacheltje wordt verwarmd met waxinelichtjes maar je zou ook kunnen kiezen voor gewone kaarsjes als je geen waxinelichtjes wilt gebruiken. Er zijn overigens ook duurzamer waxinelichtjes te koop zonder aluminium cups. In de onderstaande beschrijving kan je lezen hoe je zo’n DIY kachel maakt om je tuinkas of serre te verwarmen.

• 

• 

DIY kachel maken

Benodigdheden

• Stenen bloempot, laag model (ideaal zijn de stenen potten van bloembakjes)
• Terracotta bloempot die op de lage bloempot past, liefst zonder gat. Met gat kan ook maar dan moet je het dicht maken met een metalen ring en moer.
• Lange draadeind of bout met bijbehorende moer
• Stalen ringen van dezelfde maat
• Boormachine met een steenboor
• Stenen die in de lage bloempot passen
• Waxinelichtjes

Werkwijze

1. Boor een gat in de bodem van de terracotta pot ter grootte van de bout. Gebruik een lage stand van de boormachine anders kan de pot kapot gaan.
2. Duw de bout door het gat naar de binnenkant van de pot en zet hem aan de binnenkant vast met een moer.
3. Heb je meer moeren of ringen van dezelfde maat? Doe deze dan allemaal aan de bout. Grotere ringen of moeren kan ook, maar je moet altijd afsluiten met een passende moer omdat het anders niet blijft zitten. Deze bout met ringen en moeren zal boven de kaarsen hangen en warm worden, daardoor blijft de pot langer warm.
4. Nu komt het lastigste. Leg de stenen in de lage bloempot en leg ze zo neer dat de terracotta pot er precies op past maar er ruimte over blijft. Alleen dan krijgen de kaarsen voldoende zuurstof om te branden. Heb je geen kleine stenen? Ik deed het met metalen planksteunen die ik half over de stenen pot laat hangen (zie foto), de terracotta pot hangt hier perfect op en de steunen worden ook weer warm. Wees inventief, vele dingen die je toch al hebt kunnen hiervoor dienen maar let wel op dat ze niet brandbaar zijn.
5. Doe een testje. Steek de kaarsjes aan in de lage bloempot en zet de terracotta pot er overheen. Blijven ze branden? Dan is je kachel klaar. Gaan ze uit? Kijk wat je aan kan passen, de pot moet dan wat hoger staan zodat de kaarsen zuurstof krijgen.

Tip: In plaats van een lage bloempot kan je ook bijvoorbeeld cobblestones gebruiken met daartussen een waxinelichtje. De terracotta pot staat er dan boven.

Advies voor gebruik van deze DIY kachel

Doe het kacheltje aan voor de koudste uren. Ik kijk hiervoor altijd op buienradar “vijf daagse per uur” naar de koudste momenten van de nacht, meestal is dit onder de ochtend. Ik steek de kaarsen aan als ik naar bed ga, de pot blijft ook nog even warm als de kaarsen uit gaan dus je kan uit gaan van ongeveer zeven uur warmte als je kiest voor waxinelichtjes met zes branduren. Daarmee kan je het grootste gedeelte van de nacht overbruggen.

Experimenteer met de hoeveelheid kaarsjes. Bij mij branden de kaarsen twaalf uur lang als ik kies voor vijf kaarsjes tegelijk. De kaarsen krijgen dan minder zuurstof waardoor de vlam kleiner is maar net voldoende om langer te blijven branden. Experimenteren loont dus. Voor koude nachten kan je dan kiezen voor meerdere potten. Ook voor een grote kas zou ik dat zeker doen.

Natuurlijk is dit zeer experimenteel, er is altijd kans dat het kouder wordt dan voorspeld is. Hier in Zeeland is het ook minder koud dan in de rest van Nederland. Als je voor zekerheid wilt gaan kan je beter je planten naar binnen halen zoals ik vorige week heb gedaan. Maar als je die mogelijkheid niet hebt is de DIY kachel een goede optie als de temperatuur net iets boven het vriespunt is.

NB Haal alle brandbare spullen weg voordat je het kacheltje aan steekt. De kaarsen branden immers zonder toezicht! Dus gebruik geen gordijnen én het kacheltje samen.