April is een drukke tuinmaand. Niet alleen het zaaien maar ook verspenen en uitplanten is in volle gang. Alle trays en potten die leeg komen worden gelijk ingenomen door nieuwe zaaisels. In deze blog neem ik je mee langs mijn tuinklussen voor de maand april waarin ik je laat zien wat je allemaal kan (voor)zaaien in de moestuin en welke plantjes je al kan uitplanten. Ook laat ik je zien hoe je de planten het beste kan afharden.
Zaaien in april
Ik zaai graag alles, of in ieder geval zoveel mogelijk, voor. In de kas of binnen in de vensterbank. Dit is erg weersafhankelijk. Als het buiten koud is wacht ik tot de buitentemperatuur hoger is, zaden ontkiemen alleen als ze ook hun kiemtemperatuur bereiken. Check hiervoor ook altijd de achterkant van het zakje zaden.
Het grote voordeel van voorzaaien is dat je sneller kan beginnen en eerder grote planten buiten kan uitplanten. Als je buiten direct in de volle grond zaait moet je wachten tot de grond is opgewarmd en kan je daardoor later beginnen. Nadeel van voorzaaien is dat het meer potgrond en tijd kost en het is ook meer gedoe want water geven kan zeker in een warm voorjaar veel werk zijn. Hou je van makkelijk, kies dan vooral voor direct in de volle grond zaaien.
Zaaien deed ik jarenlang in recycle plastic bakjes. Boterkuipjes, champignonbakjes, ijsbakken, het kan allemaal. De laatste jaren zaai ik steeds meer in trays. Vooral groenten als bietjes, uien, kolen en een deel van de bloemen kunnen wel wat kou verdragen dus deze zaai ik altijd in trays in de koude kas.
Buiten in de volle grond zaaien
Biet, dille, erwt (tot eind april), lente-ui, melde, pastinaak, peterselie, raap, radijs, rammenas, rucola, sla, schorseneren, snijbiet, spinazie, herfst- en winterprei en wortel.
Voorzaaien in de kas
In de kas zaaide ik bieten, bloemen, slasoorten en kolen voor. Zij worden later weer uitgeplant in de lege ruimten die ontstaan in de moestuin. Door steeds voor te zaaien heb je altijd nieuw zaaigoed staan en daarmee vergroot je de oogst en maak je zo optimaal mogelijk gebruik van de ruimte in de moestuin.
Binnen voorzaaien
Alle gewassen die van warmte houden worden nu gezaaid. Dit zijn vruchtgewassen als augurk, courgette, komkommer, meloen muismeloen en pompoen.
Zaailingen afharden
Voordat de jonge plantjes uitgeplant worden moeten ze natuurlijk eerst worden afgehard. Dit betekent dat je ze laat wennen aan weersomstandigheden als zon, regen, wind, warmte en kou. Dit doe je door de planten steeds wat langer buiten te zetten bij wisselende weersomstandigheden. Vooral zon kan veel verbrandingsschade geven aan jong blad, daarom begin ik met afharden in de schaduw en laat ze steeds langer wennen aan zonlicht. Ook bewolkte of half bewolkte dagen zijn ideaal. Aan het einde van de periode van afharden laat ik de planten ook eens een nachtje buiten staan.
Omdat er altijd dagen zijn die minder geschikt zijn om planten buiten te zetten of omdat ik het niet kan combineren met werk houd ik ongeveer twee weken aan voor het afharden.
Het ideale moment voor uitplanten
Voor het uitplanten van plantjes wacht ik altijd het juiste moment af. Vanaf half april ga ik kijken naar de weersvoorspellingen en dan met name naar de nachtvorst. Komen er nog koude nachten aan, dan kan je beter nog even wachten. Met koud bedoel ik dan temperaturen rond het vriespunt. Kies je graag voor zekerheid, wacht dan tot de eerste twee weken van mei en begin dan pas met uitplanten of wacht gewoon tot na de IJsheiligen (half mei).
Kies een dag uit waarop het niet te warm is, anders hangen je planten meteen slap door vochtgebrek en stress. Lukt dit niet, plant ze dan uit in de avond zodat ze niet teveel vocht verdampen.
Welke planten kunnen in april naar buiten?
Aardappel, aardbei, biet, bloemkool, broccoli, lente-ui, peultjes, plant-ui, prei (zomer), radijs, rode kool, sjalotten, sla, snijbiet, spinazie, tuinboon, venkel en witte kool.
Hoe groot moeten planten zijn voor het uitplanten?
Wanneer je kan uitplanten hangt af van de groei van de plant. Het meeste pootgoed kan na ongeveer zes weken na het zaaien uitgeplant worden maar je hebt altijd tragere groeiers. Vanaf drie tot vijf blaadjes zijn de meeste zaailingen er klaar voor maar ik kijk ook altijd naar de stevigheid van de stengel en de grootte van de plant. Check ook de wortels, haal het plantje voorzichtig uit het potje om te kijken of ze al goed geworteld zijn.
Plantdiepte
Als je van rechte lijnen houdt kan je het beste een tuinkoord gebruiken van de ene kant naar de andere kant van het bed waarlangs je alle plantjes uitplant. Maak een gat dat wat dieper is dan het wortelkluitje. Dit gaat het snelst met een pootstok. Ik gebruik een steel van een oude spade maar er is ook niets mis met het graven van een gat met een schepje, alleen wat meer bukwerk 😉
In elk plantgat leg ik wat koemestkorrels. Voor een kropje sla neem ik ongeveer vijf korrels maar voor vruchtgewassen kan dit een klein handje korrels zijn. Je kan ook kiezen voor compost in het plantgat. Zo heeft het plantje direct wat voeding. Zet de zaailing tot de eerste echte blaadjes in de grond. Zaailingen maken op de steel namelijk ook wortels, zou je dit boven de grond houden krijg je altijd een minder sterke planten.
Water geven
Vul het plantgat altijd met water. Daarna zet je het kluitje in het gat en druk het goed aan zodat de worteltjes goed contact maken met de aarde. Doordat er een soort putje ontstaat rond de zaailing zal het sneller regenwater kunnen opnemen.
Ook na het uitplanten is het belangrijk om de planten in de gaten te houden en nog een paar keer water te geven. Meestal zijn de planten van slag en staat de groei na het uitplanten even stil. Zodra er nieuwe groei te zien is kan je stoppen met water geven, het plantje kan zich dan zelf redden. Daarna is alleen water geven nodig tijdens langdurige droogte.
Opbinden
Zet direct bij het uitplanten een stok bij grote, stevige planten die dat nodig hebben. Denk bijvoorbeeld aan tomaten, rankende courgette en kolen. Door dit direct bij het uitplanten te doen voorkom je dat er wortels worden doorboort.
Wil je meer lezen?
Ik schreef meer blogs in april:
Tot slot een foto van mijn zaaitray in de kas. Gezaaid op 17 maart. Daar word je toch blij van?
MOESTUIN HIPPIE 
Goedemiddag Jacqueline,Ik heb ene vraag over de Favorie de Bretagne. Ik heb alle tom’s gekoesterd, wat afgehard en nu kunnen ze de kleine (met plastic overdekte) kas in. Alle tom’s staan op stevige stam, behalve de Favorie. Die is een beetje slap. Heeft ie dan teveel of juist te weinig water. Ik heb alle tom’s nu overgepot in een grotere pot en hoop dat de Favorie nog bijtrekt. Kan ik nog wat extra’s doen?Alvast bedanktBetty MalleeVerzonden vanaf mijn Galaxy
LikeLike
Hallo Betty, ik heb dat ook wel eens met tomaten, vaak is dat toch een kneusje die het minder goed doet en het uiteindelijk niet red. Favorie is sowieso een kleinere plant dus als je haar dezelfde hoeveelheid water geeft als bv de stamtomaten krijgen ze teveel. Maar te weinig water kan ook de oorzaak zijn hoor. Eigenlijk denk ik dat het niet aan jou ligt maar aan het plantje.
LikeLike